Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Вакциналар мен вакциналық профилактика
Жаңа вакциналарды дайындау принциптері
2 слайд
Сабақтың жоспары:
3 слайд
Эдвард Дженнер (1749-1823) - ағылшын дәрігері, шешекке қарсы алғашқы вакцина дайындаған және адам ағзасына сиыр шешігінің қауіпсіз вирусын енгізу жолын ашқан. 1803 жылдан Лондандағы шешекке қарсы егу қоғамының алғашқы жетекшісі
(қазір Дженнер институты).
4 слайд
Луи Пастер
(1822-1895) – француз микробиологы және химигі.
Құтыру инфекциясына қарсы вакцина ашқан. Одан бұрын микробардың вируленттілігінің төмендетіп, вакциналар алуды анықтаған.
5 слайд
Николай Фёдорович Гамалея (1859-1949)
– орыс дәрігері, микробиолог және эпидемиолог, академик.
Парижде Пастер лабораториясында 1 жыл бойы құтыруды зерттеген. Құтыруға қарсы вакцинаны және егу әдісін игеріп, Одессаға қайтқан. Бұл жерде И.И.Мечниковпен бірге лаборатория (қазір И.И.Мечников атындағы ҒЗИ)ашып, зерттеу жұмыстарын жүргізген.
6 слайд
Вакциналар (лат. vacca - сиыр) – жұқпалы аурлардың алдын алу мақсатында белсенді спецификалық иммунитетті қалыптастыру үшін арналған ауру қоздырғыштарының немесе олардың протективті (қорғаныс) антигендірінің препараттары
7 слайд
Вакцинация (иммунопрофилактика) – иммундық жүйеге аурулардың алдын алу үшін биологиялық, химиялық және физикалық факторлармен әсер ету
8 слайд
Вакцинациялау мақсаты – жұқпалы ауруларға қарсы спецификалық иммундық жауапты қалыптастыру
9 слайд
Вакцинаны алғашқы рет ағзаға енгізгенде антиденелердің түзілу процесінің кезеңдері:
2-кезең
Өсу кезеңі
қанда антиденелердің көбеюі
(4 күннен 4 аптаға дейін)
1-кезең
Жасырын кезең немесе “лаг-фаза”
антигенді (вакцинаны) ағзаға енгізу
мен қанда антиденелердің
пайда болу аралығы
(бірнеше күннен 2 аптаға дейін)
3-кезең
Бәсеңдеу кезеңі
қанда антиденелердің саны ең
жоғары деңгейге жеткенде басталады,
алдымен олардың саны тез азайып,
соңынан бірнеше жылдар немесе
онжылдар бойы жаймен төмендейді
10 слайд
Біріншілік иммундық жауапта IgM, ал екіншілік иммундық жауапта IgG белсенді болады.
Вакцинаны 2-ші рет енгізгенде иммундық жауап тез және қарқынды түзіледі, “лаг-фаза” болмайды немесе өте қысқа, антиденелер қысқа мерзімде тез жоғарылайды және ағзада өте ұзақ уақыт сақталады.
1-ші және 2-ші вакцинация аралығы – 1-2 ай
11 слайд
Вакциналардың алыну әдісіне қарай жіктелуі
Тірі,
аттенуацияланған
(әлсіз) вакциналар
Өлтірілген
вакциналар
Химиялық
вакциналар
Жасанды
вакциналар
Гендік-инженерлік
вакциналар
Анатоксиндер
12 слайд
Тірі, аттенуацияланған вакциналар - микроағзаларды қолайсыз жағдайларда өсіру арқылы вируленттігін төмендету жолымен алынады
Қызылшаға қарсы
вакцина
Туберкулезге қарсы
(BCG) вакцина
Салға қарсы
вакцина
Паротитке қарсы
вакцина
Қызамыққа қарсы
вакцина
Тұмауға қарсы
вакцина
Жаңа бағыт –
қысқа мерзім өмір сүретін, бірақ иммунитетті
қалыптастыратын вакциналық мутантты штаммдар алу
13 слайд
Тірі, аттенуацияланған вакциналардың кемшілікткері
Вакциналық вирус күшінің жоғарылауы мүмкін (вакцинаға байланысты дамыған сал)
Басқа вакциналармен бірге енгізуге болмайды, себебі біреуінің әсері болмайды
Термотұрақсыз
Айналымдағы табиғы вирус вакциналық вирустың репликациялануын тежеп, әсерін төмендетеді
14 слайд
Тірі, аттенуацияланған вакциналарды енгізуге болмайды:
Стероидтық, иммунодепресанттар, радиотерапия қабылдаушы науқастарға;
Лимофома және лейкозбен ауыратын науқастарға;
Жүкті әйелдерге
15 слайд
Өлтірілген вакциналар - жоғары иммуногенді микроағзалардың штаммдарын қыздыру, ультракүлгін сәуле және химиялық заттармен белсенділігін жою арқылы дайындалады
Энцефалитқа қарсы
вакцина
Лептоспирозға қарсы
вакцина
Көк жөтелге қарсы
вакцина
Сүзекке қарсы
вакцина
Тырысқаққа қарсы
вакцина
16 слайд
Өлтірілген вакциналардың кемшіліктері
Тұрақсыз гуморалдық иммунитет қалыптастырады (сондықтан бірнеше рет қайталанады)
Адъюванттармен (вакцинамен бірге иммундық жауапты жоғарылатады) бірге енгізулуі тиіс
17 слайд
Өлтірілген вакциналардың артықшылықтары
Басқа вакциналармен бірге енгізуге болады
Термотұрақты
18 слайд
Химиялық вакциналар – микроағзалардан протективті антигендерді бөліп алынған вакцина (холераға қарсы вакцина)
19 слайд
Жасанды вакциналар –
әртүрлі спецификалық эпитоптарды жалпы тасымалдаушы-полиэлектрлитпен және адъювантпен байланыстыру арқылы жасалады
Рекомбинантты вакциналар – вакциналарды молекулалақ клондау жолымен алу
Генетикалық вакциналар (ДНК-вакцина) – патогеннің ағзаға енгізгенде ақуыздардың синтезделуін және оларға қарсы иммундық жауаптың түзілуін қамтамасыз ететін нуклеин қышқылы
Антиидиотиптік вакциналар – антиген эпитопы мен антигенге қарсы идиотиптік антиденелерді танитын антиидиотиптік антиденелердің белсенді орталықтарының арасында ұқсастық болуымен негізделеді
20 слайд
Гендік-инженерлік вакциналар – антигендік детерминантты бақылаушы гендерді сәйкес антигендерді өндіретін басқа микроағзаға көшіру жолымен дайындалады (вирустық гепатит В)
21 слайд
Анатоксиндер
Тырысқаққа қарсы
вакцина
Дифтерияға қарсы
вакцина
Стафилококқа қарсы
вакцина
Анатоксиндер – тұрақты антитоксикалық иммунитет қалыптастырады, басқа вакциналармен бірге қолдануға болады.
Анатоксиндер экзотоксинді формальдегидпен ерекше температуралық режимде өңдеу жолымен алынады, бұл процесс экзотоксинде зарарсыздандырады, бірақ иммуногендік детерминанттарын зақымдамайды
22 слайд
Вакцинаны енгізуге қарсы көрсеткіштер:
Жедел қабыну аурулары
Аурудың орташа ауыр және ауыр дәрежелері
23 слайд
Вакцинацияның асқынулары:
Токсикалық реакциялар
Аллергиялық реакциялар
Жүйке жүйесінің зақымдануы
Интеркуррентные инфекции
Жасырын процестердің және созылмалы жұқпалы инфекциялардың өршуі
24 слайд
Вакцина енгізу күнтізбесі:
25 слайд
Вакцина енгізу күнтізбесі:
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
6 662 916 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Рябцев Василий Викторович. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.